Jak zmieniało się leczenie zaćmy na przestrzeni lat

Po raz pierwszy zaćmę opisano w starożytności, gdy zauważono u ludzi silne, białe zmętnienie oka. Uważano, że dzieje się to za sprawą spływającego z mózgu białego płynu. W związku z tym schorzenie to nazwano „kataraktą”, co z greckiego oznacza „wodospad”. Dzisiaj już dokładnie wiemy z czego wynika mechanizm powstawania tej wady i ma to ścisły związek ze zmianami biochemicznymi w obrębie białek soczewki, które doprowadzają do zmniejszenia ich właściwości rozpuszczalnych. W ten sposób dochodzi do trwałego i postępującego zmętnienia soczewki.

Jak kiedyś leczono zaćmę?

Próby leczenia zaćmy podejmowano już 3 tysiące lat temu w Egipcie. Jednak niestety były to zabiegi bardzo inwazyjne i z krótkotrwałym efektem – zmętniałą soczewkę przesuwano w tył oka igłą, co poprawiało jakość widzenia na kilka dni, ale w konsekwencji dochodziło do zakażenia i trwałej utraty wzroku. Wszystkie późniejsze, również starożytne, próby leczenia zaćmy kończyły się podobnie. Wynikało to z braku podstawowej wiedzy na temat budowy oka oraz antyseptyki.

Przełomowym okresem dla chorych na zaćmę były zabiegi wykonywane przez Jacques Daviela, który w XVIII wieku po raz pierwszy skutecznie usunął zmętniałą soczewkę u pewnego malarza. W swojej operacji sugerował się szkicami i opisami budowy oka wykonanymi przez Leonarda da Vinci. Skuteczność i poprawność metody Daviela potwierdza fakt, że na 400 wykonanych przez niego zabiegów – jedynie 50 się nie powiodło.

Rewolucja w leczeniu zaćmy

Na rewolucję w leczeniu zaćmy trzeba było czekać do XX wieku, gdy angielski okulista Harold Ridley przez przypadek skonstruował pierwszą sztuczną soczewkę oka oraz dokonał obserwacji, iż wszczepienie jej do organizmu człowieka nie wywołuje reakcji zapalnej. Kolejnym kamieniem milowym w operacyjnym leczeniu zaćmy było odkrycie okulisty Charlesa Kelmana, dzięki któremu stało się możliwe usuwanie zmętniałej soczewki za pomocą ultradźwięków. Od tamtej pory operacyjne leczenie zaćmy polega właśnie na ultradźwiękowym usunięciu zmętniałej soczewki oraz zastąpieniu jej syntetycznym odpowiednikiem.

Zmiany i rewolucje dotyczą tej metody leczenia dotyczą już jedynie prac nad rozwojem materiałów, z których produkuje się soczewki. Aktualnie są to wysoce biotolerancyjne hydrożele bądź silikony i dosyć istotną zmianą jest fakt, iż za ich pomocą jednocześnie możliwe jest korygowanie innych schorzeń widzenia, takich jak: krótkowzroczność, dalekowzroczność oraz astygmatyzm. Jest to niezwykle ważne, ponieważ operacja zaćmy, to jedyna skuteczna metoda leczenia. Obecnie nie istnieją żadne farmakologiczne metody leczące zaćmę.

Przeczytaj więcej na temat zaćmy:

Leczenie zaćmy
Jak zmieniało się leczenie zaćmy
Jak powstaje zaćma
Czynniki ryzyka i powstawanie zaćmy
Na czym polega operacyjne leczenie zaćmy
Dlaczego warto pojechać do Czech na operację zaćmy
Operacja zaćmy w Czechach
Operacja zaćmy
Diagnozowanie zaćmy
Objawy zaćmy
Widzenie po operacji zaćmy
Leczenie zaćmy ziołami
Jak się przygotować do operacji zaćmy
Laserowe usuwanie zaćmy
Jak widzi człowiek z zaćmą
Zaćma a jaskra